Groen vraagt een beter beleid en een correcte omgang met de regelgeving. Elke burger is gelijk voor de wet. Ook ons eigen gemeentebestuur!

Onze gemeente komt regelmatig in het nieuws omdat ze zelf de regelgeving niet naleeft. Onlangs dook er weer zo’n verhaal op. De ‘obelisk’ die de gemeente in juni 2021 heeft geplaatst op de locatie van de historische kerk van Donk, midden in het Schulensbroek, werd zonder enige vergunning gezet! Meer nog: het Vlaams agentschap Erfgoed zegt in december 2022 in een brief aan de gemeente dat ze bovendien het aanwezige archeologische erfgoed beschadigd hebben en dat ons gemeentebestuur bijgevolg een misdrijf heeft begaan!

Op de gemeenteraad van maandag 13 februari vraagt ons gemeenteraadslid Gunter De Ryck opheldering over deze zaak. Voor Groen is dit het zoveelste dossier waar ons bestuur ‘slordig omgaat’ met de wetgeving. De arrogantie van sommige schepenen is onbegrijpelijk. De wetgeving telt blijkbaar voor alle burgers, maar niet voor henzelf. Groen vraagt een beter beleid, een transparant bestuur en een correcte omgang met de regelgeving. Elke burger en elke instelling of organisatie is gelijk voor de wet. Ook ons eigen gemeentebestuur!

Archeologisch beschermde site

De obelisk werd in 2021 geplaatst op de locatie van de oude kerk van Donk. Deze kerk lag sinds de vroege middeleeuwen letterlijk op 'een donk'. Een donk is een heuveltje dat voorkomt in een valleigebied en hoger (en droger!) ligt dan de omgeving. Een ideale plek dus om in de buurt van een rivier een nederzetting te plaatsen die niet steeds onder water komt te staan. Zo dachten de mensen er in de 8e eeuw ook over toen ze in het Schulensbroek een kerk bouwden. Rond deze kerk kwam er een begraafplaats en later in de geschiedenis werden er nog een aantal bijgebouwen toegevoegd. Door de steeds hogere frequentie van overstromingen vanaf de 17e eeuw, werd deze site verlaten en werd er een kerk op de huidige locatie in Donk gebouwd.

Deze voorgeschiedenis maakt dat deze site, gekend onder de naam ‘Donk – Oud Kerkhof’, van grote archeologische waarde is. Sinds 07/07/2017 is deze site dan ook aangeduid als een beschermde archeologische site.

Volgens historische documenten zou er op de locatie waar vroeger de kerk stond in het Schulensbroek een groot kruis moeten staan als aandenken aan de eerste kerk van de gemeente Donk. De gemeentelijk erfgoedraad adviseerde het bestuur dan ook om deze oude bepalingen een invulling te geven.

De schepencollege besliste op 21 juni 2021 om de gemeentelijke erfgoedraad toestemming te geven om een paal te plaatsen op de locatie van de oude kerk. De kosten voor het plaatsen van deze paal zou ook door de gemeente gedragen worden. Om deze plaatsing – door de gemeentelijke technische dienst - mogelijk te maken, sloot de gemeente een overeenkomst met de toenmalige private eigenaar, die onder voorwaarden zijn toestemming hiervoor verleende tot 2050. Volgens het collegebesluit van 21 juni 2021 zou het Agentschap Onroerend Erfgoed aan de gemeentelijke dienst ruimtelijke ordening bevestigd hebben dat er geen vergunning nodig zou zijn voor het plaatsen van die paal omdat het om een beperkte constructie zou gaan.

De private eigenaar heeft in 2022 dit perceel verkocht aan Natuurpunt, die al beheerder waren van het gebied. De notaris die hierbij betrokken was bij de verkoop heeft – zoals de wet verplicht – stedenbouwkundige informatie opgevraagd bij de gemeente. In de bekomen inlichtingenfiche staan een aantal opmerkelijk zaken. Zo vermeldt de fiche dat er – buiten de waterwegen – geen erfdienstbaarheden zijn op dit perceel. Uit vroegere discussies op de gemeenteraad – tot zelfs terreinbezoeken toe – weten wij dat het bestuur hier een andere mening op nahoudt. Maar nog opmerkelijker is dat de fiche vermeldt dat het om een ‘beschermd stads- en dorpsgezicht’ gaat en dat er ‘een vastgestelde  inventaris m.b.t. bouwkundig erfgoed’ is. Het puntje dat moet aanduiden dat het om ‘een beschermde archeologische site’ gaat werd met een ‘NEE’ afgevinkt.

Ondanks dat er een kubieke meter beton werd gebruikt om de paal en de infoborden te installeren, vermeldt de fiche niets over een omgevingsvergunning die voor deze constructie zou zijn afgeleverd.

Eind vorig jaar ontving het bestuur een schrijven van het Agentschap Onroerend Erfgoed waarin zij stellen dat de gemeente, als gebruiker, een misdrijf heeft begaan volgens het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013 (art. 11.2.2 tot art. 11.2.5). In dit schrijven vraagt het Agentschap Onroerend Erfgoed om de werken te regulariseren door een toelating aan te vragen voor het plaatsen van de paal en het infobord. De aanvraag tot regularisatie moet het Agentschap op uiterlijk 15 februari 2023 bereiken.

Het Agentschap Onroerend Erfgoed is geen voorstander om de geplaatste paal en infobord te verwijderen om bijkomende beschadiging van het archeologisch erfgoed te voorkomen.

De gemeente heeft destijds een overeenkomst gesloten met de toenmalige eigenaar van het perceel om een gedenkpaal en infobord op te trekken. Deze overeenkomst zou lopen tot 2050, maar deze overeenkomst werd nergens geregistreerd waardoor de nieuwe eigenaar van het perceel – Natuurpunt – niet op de hoogte kon zijn van deze afspraak.

Intussen verscheen hierover een uitgebreid artikel in Het Belang van Limburg. Na de gemeenteraad hopen we te kunnen vertellen wat ons bestuur hier zelf over te zeggen heeft.