Groen Herk-de-Stad wil dat er niet meer gebouwd wordt in de open ruimte, niet in natuurgebied en zeker niet in op plekken die gevoelig zijn voor wateroverlast of overstromingen.

Tijdens de gemeenteraad van november stelde ons Groen gemeenteraadslid Gunter De Ryck aan het bestuur voor om een woonomgevingsplan op te stellen.

Deze vraag kwam niet uit de lucht vallen: Groen Herk-de-Stad wil dat er niet meer gebouwd wordt in de open ruimte, niet in natuurgebied en zeker niet in op plekken die gevoelig zijn voor wateroverlast of overstromingen. Deze zomer werd nog eens erg duidelijk waar dat toe leidt: veel waterellende en ondergelopen huizen! Groen vraagt daarom een onmiddellijke bouwstop in die overstromingsgevoelige gebieden én de opmaak van een woonomgevingsplan.

Woonomgevingsplan

Zo'n woonomgevingsplan is een relatief nieuw instrument in het ruimtelijk beleid van een gemeente. In sommige Vlaamse regio's heeft men er goede ervaringen mee. Dat is onder meer het geval in Vosselaar, Retie, Meerhout, Rijkevorsel, Hulshout, … Allemaal gemeenten in de provincie Antwerpen die beschikken over of bezig zijn met het opmaken van een woonomgevingsplan. In de gemeente Lille ging men nog een stapje verder: daar besliste de gemeenteraad om een vergunningenstop in te voeren voor bouwprojecten tot het woonomgevingsplan klaar is.

Een woonomgevingsplan is een richtinggevend beleidsinstrument dat handvaten biedt om toekomstige omgevingsvergunningsaanvragen in het woongebied te beoordelen aan de hand van criteria voor een goede ruimtelijke ordening. Duurzaamheid van het woonbeleid is hierbij het uitgangspunt en een verhoging van het ruimtelijke rendement moet het resultaat zijn.  De stedenbouwkundige richtlijnen die bij een woonomgevingsplan horen, vervangen niet de bestaande voorschriften (zoals verkavelingsvoorschriften) en zij hebben enkel betrekking op de woonbestemmingen volgens het gewestplan.

Het opmaken van een woonomgevingsplan biedt een aantal voordelen. In de eerste plaats dient het bestuur een visie te ontwikkelen waarbij zij aangeeft wat de gewenste ontwikkelingen zijn op het vlak van wonen. Een ander voordeel is dat een woonomgevingsplan meer duidelijkheid – en rechtszekerheid – biedt aan de betrokkenen. Denk hierbij aan de grote bouwprojecten die ontwikkelaars in Herk-de-Stad wensen uit te voeren, maar die vaak op verzet met de buurt botsen omdat de schaal van het project niet aangepast is aan de omgeving. Of de onduidelijkheid die er bestaat over het opdelen van woningen in meerdere wooneenheden, waarvan één wooneenheid al dan niet ingericht wordt voor zorgwonen. In de visie kan het bestuur aangeven waar zij het woongebied wenst uit te breiden, maar ze kan evengoed aangeven waar er beter niet meer wordt gebouwd. Denk hierbij aan de woonuitbreidingsgebieden of bouwpercelen  die gelegen zijn in watergevoelig of overstromingsgebied.

Door het Herkse woongebied op te splitsen in verschillende zones zoals een centrumgebied, woonwijken, randwijken, landschappelijk woonlint e.a. kan er per specifieke zone een visie en beleid ontwikkeld worden.

Onze vraag naar een beter ruimtelijk beleid

Groen Herk-de-Stad vroeg aan de gemeenteraad om aan het schepencollege de opdracht te geven om een woonomgevingsplan uit te (laten) werken voor alle Herkse woongebieden en woonuitbreidingsgebieden. Daarin moet een visie worden uitgewerkt over de woonkwaliteit bij woon- en projectontwikkelingen; de realisatie van een betaalbaar woningaanbod; de aankomende vergrijzingsgolf door in te zetten op woonzorg en ‘levenslang wonen in de buurt’; de bescherming van de open ruimte; de verlaging van de CO2-uitstoot en het energieverbruik van woningen zoals opgenomen in het Gemeentelijk Klimaatactieplan 2030

Dit is echt een gemiste kans op een beter ruimtelijk beleid, zegt Groen gemeenteraadslid Gunter De Ryck

Zo lang dit woonomgevingsplan er niet is, vraagt Groen om geen omgevingsvergunningen meer af te leveren voor het bouwen van woningen of het ontwikkelen van woonprojecten in watergevoelig of overstromingsgebied.

Jammer genoeg ging de gemeenteraad niet in op het voorstel van Groen. De bevoegde schepen verweet Groen om enkel meer regeltjes te willen. Dat is helemaal naast de kwestie. Een woonomgevingsplan detailleert de woonzones die opgenomen zijn in het gewestplan en zorgt zo voor meer duidelijkheid. Het plan kan zowel richtinggevend gebruikt worden, als ter een voorbereiding op een RUP. Groen gemeenteraadslid Gunter De Ryck is erg formeel: "In Herk-de-Stad is men blijkbaar nog steeds voor vrijheid-blijheid, met de nodige frustraties én beroepsprocedures tot gevolg. Dit is echt een gemiste kans op een beter ruimtelijk beleid en een woonbeleid waar elke Herkenaar beter van wordt."